UŁ komentuje: Nowoczesne szczepionki - ochrona krzyżowa

Niektórzy wciąż kwestionują potrzebę szczepień ochronnych przeciwko niebezpiecznym dla zdrowia ludzi czynnikom zakaźnym, tymczasem naukowcy opracowują ich kolejną bardziej skuteczną generację. Preparaty takie mają szersze działanie ochronne. Specjaliści mówią w tym przypadku o tak zwanej poszczepiennej ochronie krzyżowej. O badaniach opowiada Pani Profesor Magdalena Mikołajczyk Chmiela z Katedry Immunologii i Biologii Infekcyjnej WBiOŚ UŁ.

 

Układ odpornościowy człowieka

Człowiek codziennie, od dnia narodzin ma do czynienia z czynnikami zakaźnymi, w tym z patogenami, które są niebezpieczne dla naszego zdrowia, a nawet życia. Szczęśliwie zostaliśmy wyposażeni w mechanizmy, które umożliwiają walkę z takimi zagrożeniami. Te mechanizmy składają się na układ odpornościowy, który ma dwa filary. Jest to tak zwana odporność pierwotna, wrodzona, która reaguje na każde zagrożenie w postaci niebezpiecznego czynnika zakaźnego. Jej wadą jest to, iż nie zapamiętuje czynnika, który wywołał zakażenie.

- Druga, bardzo ważna gałąź układu odpornościowego człowieka, to mechanizmy adaptacyjne swoiste, które są wyposażone w "pamięć immunologiczną". Przy ponownym kontakcie z tym samym patogenem bardzo szybko są uruchamiane, umożliwiają eliminację czynnika zakaźnego i zapobiegają rozwojowi choroby - wyjaśnia prof. Magdalena Mikołajczyk-Chmiela.

Taki szlak odporności swoistej rozwija się wskutek naturalnego zakażenia i choroby, ale wiemy, że może to stanowić źródło bardzo poważnych powikłań i zagrażać życiu. Drugim sposobem zapobiegania chorobom zakaźnym i uzyskania odporności skierowanej przeciwko określonemu czynnikowi zakaźnemu, jest stosowanie szczepionek.

- W licznych badaniach epidemiologicznych wykazano, że stosowanie szczepień ochronnych pozwoliło zlikwidować lub ograniczyć rozwój wielu chorób zakaźnych i wykluczyć lub istotnie zmniejszyć śmiertelność wskutek powikłań - wyjaśnia prof. M. Mikołajczyk-Chmiela.

Przykładami są szczepionki przygotowane dla ochrony przed patogenami wywołującymi choroby zakaźne wieku dziecięcego, jak np. przeciwko głośnemu ostatnio wirusowi odry, wirusowi ospy prawdziwej czy rotawirusom ale także patogenom bakteryjnym, takim jak pneumokoki czy meningokoki. Oczywiście takich przykładów jest znacznie więcej.

Ochrona krzyżowa

Najnowsze badania pokazują, że szczepionki mogą wzbudzać odporność nie tylko przeciwko konkretnemu czynnikowi zakaźnemu wchodzącemu w skład szczepionki, który jest najbardziej chorobotwórczy, ale także przeciwko innym jego odmianom, które również mogą wywoływać choroby, choć rzadziej. Ze współcześnie znanych szczepionek, działanie takie ma na przykład szczepionka przeciw zakażeniom wywołanym przez rotawirusy.

- Okazało się na podstawie badań epidemiologicznych, oceniających tak zwaną efektywność szczepionki, że jej podanie chroni nie tylko przed zakażeniami wywoływanymi przez jeden najczęściej identyfikowany serotyp wśród grupy rotawirusów, ale także daje ochronę przed zakażeniami wywoływanymi przez inne rzadsze serotypy, które są chorobotwórcze , ale nie wchodzą w skład szczepionki- wyjaśnia mikrobiolog z UŁ.

Kolejne to na przykład szczepionka przeciwko zakażeniom pneumokokom czy przeciwko zakażeniom wywoływanym przez wirusa brodawczaka ludzkiego. Więcej o tym jak działa ochrona krzyżowa szczepionek znajduje się w Komentarzu UŁ:


Uniwersytet Łódzki to największa uczelnia badawcza w centralnej Polsce. Jej misją jest kształcenie wysokiej klasy naukowców i specjalistów w wielu dziedzinach humanistyki i nauk ścisłych. Współpracuje z biznesem, zarówno na poziomie kadrowym, zapewniając wykwalifikowanych pracowników, jak i naukowym, oferując swoje know-how przedsiębiorstwom z różnych gałęzi gospodarki. Uniwersytet Łódzki jest uczelnią otwartą na świat - wciąż rośnie liczba studiujących tutaj obcokrajowców, a polscy studenci poznają Europę, Azję, czy wyjeżdżają za Ocean. Uniwersytet jest częścią Łodzi, działa wspólnie z łodzianami i dla łodzian, angażując się w wiele projektów społeczno-kulturalnych.

Zobacz nasze projekty naukowe na https://www.facebook.com/groups/dobranauka/

Zapraszamy na stronę Biura Prasowego UŁ: https://biuroprasowe-uni-lodz.prowly.com/


Materiał źródłowy: prof. Magdalena Mikołajczyk-Chmiela Redakcja: Centrum Promocji UŁ